জীৱনৰ ডায়েৰীত আৰু এটা নতুন অধ্যায়~এক বিংশতম খণ্ড
মালবিকা শৰ্মা, ভুবনেশ্বৰ
সৰুকালৰ বান্ধৱী এজনীৰ সৈতে মাজে সময়ে কথা বতৰা হৈ থাকো। আমি সৰু থাকোতে দুয়োটা পৰিয়াল ওচৰা ওচৰিকৈ আছিলোঁ। ইৰিকা নন্দী মেডামৰ ওচৰত দুয়ো একেলগে কথ্যক নৃত্যও শিকিছিলোঁ। পিছলৈ তাইৰ দেউতাকৰ চাকৰি বদলি হোৱাত আন এখন ঠাইলৈ যাবলগীয়া হয়। তাৰ পিছত আৰু একো খা খবৰ পোৱা নাছিলো যদিও মনৰ ভিতৰত তাই সদায় আছিল। ইমান বছৰৰ মূৰত আধামান বয়স পাৰ হওতে ফেচবুকৰ যহতে আকৌ তাইক লগ পালোঁ। তাই কিন্তু সেই আগৰ দৰেই ধুনীয়াজনী হৈ আছে। আগতে স্কুল এখনত কাম কৰিছিল যদিও পিছলৈ এৰি দিলে। বৰ্তমান তাই স্বাৱলম্বী হ’বলৈ কাপোৰৰ ব্যৱসায় আৰম্ভ কৰিছে। সিদিনা কথা প্ৰসংগত এই বিষয়ে জানিব পাৰি উৎসাহ জনাবলৈ তাইৰ পৰা দুখন শাৰী কিনিলোঁ। বৰ ধুনীয়া মধুবনী শাৰী দুখন। লগতে মৰমৰ চিন হিচাপে তাই মোলৈ এযোৰ কাণফুলিও উপহাৰ হিচাপে পঠাইছে।
মধুবনী চিত্ৰবোৰ মোৰ বৰ ভাল লাগে। এই শিল্পৰ বিষয়ে আগতে কিছু পঢ়িছিলোঁ। মধুবনী শিল্প বা মিথিলা শিল্প ভাৰত আৰু নেপালৰ মিথিলা অঞ্চলত চৰ্চা কৰা চিত্ৰকলাৰ এক শৈলী। ইয়াৰ উৎপত্তিস্থল ভাৰতৰ বিহাৰৰ মধুবনী জিলাৰ নামেৰে এই শিল্পৰ নামাকৰণ কৰা হৈছে। শিল্পীসকলে নিজৰ আঙুলি বা ডাল-পাত, ব্ৰাছ, কলম, দিয়াচলাইৰ কাঠিকে ধৰি বিভিন্ন মাধ্যম ব্যৱহাৰ কৰি এই চিত্ৰসমূহ নিৰ্মাণ কৰে। এই চিত্ৰসমূহত প্ৰাকৃতিক ৰঙ ব্যৱহাৰ কৰা হয়। এই মধুবনী চিত্ৰকলাৰ বৈশিষ্ট্য হৈছে জ্যামিতিক আৰ্হি। জন্ম বা বিবাহ আদি বিশেষ অনুষ্ঠান আৰু উৎসৱ, যেনে হোলী, সূৰ্য্য শাস্তি, কালী পূজা, উপনয়ন, দুৰ্গা পূজা আদিৰ বাবে আচাৰ-ব্যৱহাৰৰ বিষয়বস্তু এই চিত্ৰসমূহত আছে। মধুবনী চিত্ৰকলা বা মিথিলা চিত্ৰকলা পৰম্পৰাগতভাৱে ভাৰতৰ মিথিলা অঞ্চলৰ বিভিন্ন সম্প্ৰদায়ৰ মহিলাসকলে সৃষ্টি কৰিছিল। ইয়াৰ উৎপত্তি বিহাৰৰ মিথিলা অঞ্চলৰ মধুবনী জিলাৰ পৰা। দেৱাল শিল্পৰ প্ৰকাৰ হিচাপে এই চিত্ৰকলা সমগ্ৰ অঞ্চলটোত ব্যাপকভাৱে চৰ্চা হৈছিল; কাগজ আৰু কেনভাছত চিত্ৰকলাৰ শেহতীয়া বিকাশৰ উৎপত্তি মূলতঃ মধুবনীৰ আশে-পাশে থকা গাঁওসমূহৰ মাজত হৈছিল আৰু এই পিছৰ বিকাশৰ বাবেই "মিথিলা চিত্ৰকলাৰ" সমান্তৰালভাৱে "মধুবনী শিল্প" শব্দটো ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল।
পৰম্পৰাগতভাৱে সদ্য প্লাষ্টাৰ কৰা বোকাময় দেৱাল আৰু জুপুৰিৰ মজিয়াত এই ছবিসমূহ নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল যদিও এতিয়া কাপোৰ, হাতেৰে নিৰ্মিত কাগজ আৰু কেনভাছতো কৰা হয়। মধুবনী পেইন্টিং পাউদাৰ চাউলৰ পেষ্টৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা হয়। মধুবনী চিত্ৰকলা এক সংকুচিত ভৌগোলিক অঞ্চলত আবদ্ধ হৈ আছে আৰু দক্ষতা শতিকাজুৰি আগবঢ়াই আহিছে, বিষয়বস্তু আৰু শৈলী বহুলাংশে একেই আছে। এই মধুবনী চিত্ৰত দ্বিমাত্ৰিক চিত্ৰকল্প ব্যৱহাৰ কৰা হয়, আৰু ব্যৱহৃত ৰংবোৰ উদ্ভিদৰ পৰা আহৰণ কৰা হয়।(আগলৈ)
No comments